در نهمین قسمت از مستند «کیهان: یک ادیسه فضازمانی» با بزرگ‌ترین انقراض‌های حیات در روی سیاره زمین آشنا می‌شویم. انقراض ناشی از آزاد شدن به یکباره دی اکسید کربن انباشته شده در درختان و افزایش اثرات گلخانه‌ای. یا انقراض ناشی از برخورد شهاب‌سنگ به سیاره زمین و یا حتی انقراض به دلیل تغییرات اقلیمی. تغییرات اقلیمی ناشی از به هم پیوستن آمریکای جنوبی و آمریکای شمالی بر قاره آفریقا و یا تغییرات اقلیمی ناشی از تغییر محور دوران زمین به دلیل تأثیر سیاره مشتری بر مدار دورانی زمین به دور خورشید. و آنچه در آخر به آن اشاره می‌شود، امکان انقراض بعدی برای دوره فعلی حیات بر سیاره زمین است.
اولین انقراض حیات به دلیل تشدید اثرات گلخانه‌ای و گرمایش زمین
در مسیر آشنایی با دوره‌های انقراض در سیاره زمین، با یکی از ویژگی‌های این سیاره آشنا می‌شویم. پوسته سخت و جامد زمین بر روی مواد روان درون زمین قرار دارد و بر روی آن به آرامی حرکت می‌کند که به آن نظریه صفحه‌ای زمین1 می‌گویند. اولین نشانه‌های این نظریه را «آلفرد وگنر2» با توجه به فسیل‌های مشابه و ساختار سنگی مشابه در دو طرف اقیانوس اطلس بیان کرد. اما این نظریه مورد پذیرش جامعه علمی آن روز نگشت و موجب طرد وی گشت. چرا که دلیلی برای حرکت قاره‌ها که صلب انگاشته می‌شدند ارائه نمی‌کرد.
نظریه وگنر درمورد به وجود آمدن قاره‌های زمین از یک خشکی یکپارچه به نام پانجه‌آ
«ماریا تارپ3» کسی بود که با تحلیل نقشه‌های صوتی کف اقیانوس‌ها توانست شواهدی بر اثبات این نظریه بیابد. شکافی بزرگ در کف اقیانوس اطلس وجود داشت. اما همکار او ارائه این شواهد را درست نمی‌دانست چرا که به نظر او این کار همچون عاقبت وگنر منجر به طرد آنها توسط مجامع علمی می‌شد. اما سال‌ها بعد با انطباق نقشه کانون زلزله‌های اقیانوس اطلس با نقشه شکاف میان اقیانوس اطلس، این نظریه اثبات شد. دانشمندان نیز انسان هستند و میتوانند اشتباه کنند اما اگر بدون تعصب‌ها تنها با نگاه علمی به شواهد نگریسته می‌شد، این دستاورد علمی سال‌ها پیش‌تر معرفی می‌شد.
پاک کردن شواهد نظریه صفحه‌ای زمین به دلیل ترس از عدم پذیرش در مجامع علمی
- عمق
در دالان انقراض‌ها، راوی در حال حرکت است و هرچه در زمان پیش می‌رود، عمق دالانی که به تصویر کشیده می‌شود، بیشتر می‌شود. با ایجاد عمق در به تصویر کشیدن روایت انقراض حیات، گذر زمان به تصویر کشیده می‌شود به این معنی که هرچه به عمق دالان بنگریم، در زمان به گذشته رفته‌ایم و هرچه راوی در طول دالان قدم می‌زند در حال طی کردن زمان است. همچنین هر چه عمق تصویر بیشتر می‌شود، رخداد انقراض وخیم‌تر می‌گردد و به انقراض نزدیک‌تر می‌شویم به همین دلیل سلطه و عظمت دالان بر راوی مستولی می‌شود. در سینما عمق و ایجاد پرسپکتیو در به تصویر کشیدن صحنه‌ها، علاوه بر ایجاد فضا و انتقال حس ۳ بعدی و زنده بودن صحنه، برای ایجاد وضعیت دراماتیک و برانگیختن احساسات نیز استفاده می‌شود.
استفاده از عمق در به تصویر کشیدن روایت انقراض حیات
*منتشر شده در سایت مدرسه هنر و رسانه آینه
————————————
1) plate tectonics
2) Alfred Wegener
3) Marie Tharp
اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید لطفا ابتدا وارد شوید، در غیر این صورت می توانید ثبت نام کنید.